Motivatie bepaalt wat ons in beweging zet om iets te doen. Het woord ‘motivatie’ is dan ook afgeleid van het Latijnse ‘movere’ wat zoveel betekent als ‘bewegen’. Motivatie speelt ook een belangrijke rol in de sport. De motivatie – en soms het gebrek eraan – om te trainen, de motivatie om te winnen, de motivatie om het beste van jezelf te geven (zelfs wanneer je een match aan het verliezen bent).
De motivatie van een speler staat onder invloed van verschillende factoren (hierover later meer). Eén zo’n factor kan het gedrag van de coach of trainer zijn. De manier waarop een coach omgaat met de behoefte aan autonomie kan een invloed hebben op de leeruitkomsten van de speler. Dit werd onderzocht door Behzadnia et al. aan de Iraanse Umnia Universiteit.
Welke factoren motivatie en persoonlijke groei stimuleren is een vraag die sportpsychologen en trainers al enige tijd bezig houdt. Na uitgebreid onderzoek is men op de Zelf-Determinatie Theorie (ZDT) gekomen. Deze theorie stelt dat elke sporter nood heeft aan drie psychologische basisbehoeftes: autonomie, verbondenheid en competentie. Autonomie omschrijft een gevoel om zelf keuzes te mogen maken of – meer simplistisch – jezelf te mogen zijn. De tweede basisbehoefte, verbondenheid, benadrukt het belang aan goede en hechte relaties. Competentie, tenslotte, stelt dat een sporter baat heeft bij het gevoel zich bekwaam te voelen en de gewenste doelen te bereiken.
In de eerste psychologische basisbehoefte kan men twee coaching stijlen onderscheiden. Een eerste stijl is het autonomie-ondersteunend coachen. Een autonomie-ondersteunende coach stelt de leefwereld van de sporter centraal en biedt de sporter voldoende ruimte om zelf voorstellen te formuleren en om zijn/haar mening te uiten. De rol van de coach is het faciliteren van leerprocessen door de intrinsieke motivatie van sporters te ondersteunen. De tweede coaching stijl – en het tegenovergestelde van de eerste – is het controlerend coachen. Deze is meer dwingend, verplichtend en soms zelf manipulatief van aard. De ideeën van de coach zijn hier het vertrekpunt en faciliteren een meer gecontroleerde/externe motivatie bij de sporter.
Het Onderzoek
De hypothese die centraal staat in het onderzoek van de Behzadnia et al. is of een autonomie-ondersteunende aanpak een positieve invloed heeft op het aanleren van motorische vaardigheden, kennisstructuren en motivatie. Hiervoor werden achtentwintig leerlingen in twee groepen verdeeld. Eén groep kreeg een autonomie-ondersteunende aanpak, de andere volgde een meer traditionele manier van lesgeven. Verschillende badmintonvaardigheden werden getest voor en na de lessenreeks en er werd getest op retentie ofwel hoe goed de leerlingen de opgedane kennis onthouden.
De Resulaten
Het zal u allicht niet verbazen, maar de autonomie-ondersteunende aanpak had een positieve invloed op zowel het aanleren van vaardigheden als het uiteindelijke uitvoeren ervan. Hoewel beide groepen (dus zowel het traditionele coachen als het autonomie-ondersteunend coachen) progressie maakten, hadden de leerlingen met een autonomie-ondersteunende coach een duidelijke voorsprong. Daarnaast genoten de leerlingen met de nieuwe aanpak ook een betere autonome motivatie om nieuwe vaardigheden aan te leren. Tenslotte kon men geen statistisch verband aantonen tussen de coaching stijl en de kennisstructuren (e.g. hoe goed iemand de regels kent). Wel was er een duidelijk verband tussen kennisstructuren en tijd. Dit is niet onlogisch aangezien hoe meer tijd men op het badmintonveld doorbrengt, hoe beter men het spel zal kennen.
In other words, when the teacher shows flexibility in teaching and takes students’ perspectives into account in physical education programs, it results in enhancing students’ performance compared with the conventional teaching style.
TL;DR
- De Zelf-Determinatie Theorie (ZDT) stelt dat sporters nood hebben aan drie psychologische basisbehoeften: autonomie, verbondenheid en competentie.
- Een autonomie-ondersteunende manier van lesgeven verhoogt de positieve leeruitkomsten van leerlingen.
- Leerlingen met een autonomie-ondersteunende lesgever behaalden gemiddeld hogere scores in een skill-test.
- Leerlingen met een autonomie-ondersteunende lesgever rapporteerden een hogere autonome motivatie.
Referenties
Behzadnia, B., Mohammadzadeh, H., & Ahmadi, M. (2019). Autonomy-supportive behaviours promote autonomous motivation, knowledge structures, motor skills learning and performance in physical education. Current Psychology, 38(6), 1692-1705.
Aelterman, N., De Muynck, G. J., Haerens, L., Vande Broek, G., & Vansteenkiste, M. (2017). Motiverend coachen in de sport. Acco; Leuven.
